İkinci Dünya Savaşı sonrasında ABD’de çok büyük iki endişe vardı. Birincisi, Sovyetler Birliği’nin ABD’ye nükleer silahla saldıracağı endişesiydi. Oburunu ise pek çok kimse bilmez fakat, Çin’in sayıları milyara ulaşan vatandaşlarını organize ederek belirli bir ritimde zıplatmasıysa, ABD’ye gerçek büyüyerek ulaşacak sarsıntı dalgaları yaratması dehşetiydi. Evet, ABD kapalı servisi bu kaygısını çok defa kayda geçirmişti.
Elbette Çin dünyayı sallayacak ve tüm gezegendeki ülkeleri sarsıntıyla yıkacak bu türlü bir deneme yapmadı ancak bu saatte sonra yapmayı denemek isteyebilir, zira bu “zıplayarak sarsıntı oluşturma” komplo teorisi, son Taylor Swift konserinde teoriden çıkıp gerçeğe dönüştü.
Pop müzikçisi Taylor Swift’in Shake it Off isimli müziği, geçen yıl Los Angeles’taki bir konser sırasında, minik bir zelzeleye sebep oldu. O periyotta araştırmacılar sismik hareketliliğin ses sistemlerinden mi yoksa müzik eşliğinde dans eden binlerce hayranından mı kaynaklandığından emin değildi, lakin Caltech sismologları tarafından yapılan yeni bir çalışma suçlunun hayranlar olduğunu ortaya koydu.
Swift, Ağustos 2023’te SoFi stadyumunda yaklaşık 70,000 Swiftie’nin -sadık Taylor Swift hayranları- önünde sahne aldığında sismologlar kentte 2.3 büyüklüğünde bir sarsıntı kaydetti. Tıpkı vakitte sabah akşam nefes almadan TikTok’ta dans görüntüleri çeken ABD’li ergenlerden oluşan bu 70 bin kişilik hayran ordusu, müzik sırasında tıpkı frekansla zıplamayı başarınca, ortalık tam manasıyla yıkıldı.
Kaliforniya Acil Durum Hizmetleri Ofisi, TikTokçu Swiftie’lerin kentin salladığı gecede tam olarak ne olduğunu belirlemek için bilim insanlarından Seattle konserinin neden olduğu sismik aktiviteyi incelemelerini istedi. Sismologlar, Swift zelzelesinin nereden kaynaklandığını ve hangi müziklerin en fazla sismik aktiviteyle temaslı olduğunu kaydetmek için Swift’in 5 Ağustos’taki Los Angeles performansı gecesinde güçlü hareket sensörleri kurdu.
Bir konser nitekim sarsıntı oluşturabilir mi?
Ekip, SoFi Stadyumundan yaklaşık 5,5 mil uzaklıktaki sarsıntı ölçerleri izledi ve bir müziğin sinyal yoğunluğunu yahut ses yüksekliğini gösteren bir grafik olan spektrogramları kullandılar. Böylelikle her Swift müziğinin ‘belirgin bir sarsıntı sinyaline sahip olduğunu’ buldular.
Çalışmada, “Araştırmacılar kaydedilen spektrogramlarda çalınan 45 müzikten 43’ünü tanımlayabildiler” denildi. Spektrogram, tüm müziklerin sismik bir tesire sahip olmasına karşın, Swift’in ‘Shake It Off‘ müziğinin 0.85’lik en büyük büyüklüğe sahip olduğunu ortaya koydu. Ve bu müzik Los Angeles’te 2.3 büyüklüğünde bir sarsıntıya neden oldu.
O vakit, 1950’erin ABD’sindeki Çinliler zıplarsa sarsıntı olur endişesinin yersiz olmadığını da artık anlamış oluyoruz. Halbuki, ABD’de bu paranoyayı yaşayan periyodun yetişkinleriyle gençliğimizde çok dalga geçmiştik. Artık hepsinden özür dileyip ellerinden öpüyoruz…
